چشمانداز تقاضای مواد معدنی در آینده
هنگامی که جهانِ 2050 را با جمعیت پیشبینی شدهی نزدیک به ده میلیارد نفر تصور میکنیم، نیاز محرزی به مسکن و زیرساختهای حمل و نقل احساس میشود. رسیدگی به این نیاز در گرو پذیرش فناوریهای انرژی پاک مانند انرژی خورشیدی، بادی و زمینگرمایی برای مبارزه با تغییرات آبوهوایی است که توسط شبکههای الکتریکی و باتریهای پیشرفته پشتیبانی میشود. تغییر پارادایم به سمت منابع انرژی تجدیدپذیر در این آیندهی پرجمعیت، مستلزم افزایش مصرف مواد اولیه برای ساختن توربینهای بادی، پنلهای خورشیدی و وسایل نقلیه الکتریکی است. شایان ذکر است که خودروهای برقی و هیبریدی نیز در مقایسه با خودروهای سنتی به میزان قابل توجهی از مس بیشتری استفاده میکنند. علاوه بر این، زیرساختی که محاسبات ابری و ذخیرهسازی داده را تسهیل میکند (برای مدیریت انرژی و فناوری تجدیدپذیر) نیز به شدت به مس متکی است. این مسئله در مورد همهی مواد معدنی صدق میکند و علیرغم تلاشها برای افزایش بازیافت، تقاضای روبه رشد مواد معدنی اولیه همچنان ادامه دارد.
از آنجایی که جهان تلاش میکند تا از طریق اتکای بیشتر به انرژیهای تجدیدپذیر، تغییرات آبوهوایی را کاهش دهد، متقابلا به استخراج مواد معدنی بیشتر نیاز خواهد داشت. بانک جهانی در یکی از نشریات اخیر خود با عنوان "مواد معدنی برای اقدام اقلیمی: شدت مواد معدنی در گذار انرژی پاک" به نقش حیاتی مواد معدنی در دستیابی به اهداف آب و هوایی از طریق پذیرش فناوریهای انرژی پاک میپردازد. این مطالعه 17 ماده معدنی را بررسی کرده و افزایش قابل توجهی در تقاضا را تحت سناریوهای مختلف پیشبینی میکند.
رشد تقاضا از 40 درصد برای تیتانیوم تا 350 درصد برای نقره در بلندپروازانهترین سناریو، متغیر است. تقاضای مس نیز میتواند افزایش قابل توجهی داشته باشد که بسته به سناریو از 12 تا 213 درصد متغیر است [1]. تقاضای جهانی برای مواد معدنی مورد نیاز در فناوریهای انرژی پاک به تدریج از سال 2010 تا سال 2020 بیشتر شده و پیشبینی میشود طی دو دهه آینده دو تا چهار برابر افزایش یابد. تقاضای مواد معدنی برای شبکههای برق در سال 2020 به پنج میلیون تن رسید و پیشبینی میشود که این تقاضا در سال 2040 تحت سناریوی توسعه پایدار (SDS) به 10 میلیون تن و تحت سناریوی سیاستهای اعلامی (STEEPS) به 8 میلیون تن برسد [2].
سناریوی توسعه پایدار (SDS) یک چارچوب استراتژیک است که برای رسیدگی به چندین چالش جهانی به هم پیوسته به طور همزمان توسعه یافته است. هدف آن کاهش انتشار دیاکسید کربن (CO2) و در عین حال پرداختن به سایر مسائل مهم مانند آلودگی هوا و دستیابی به دسترسی جهانی به انرژی است [3]. سناریوی STEPS بهطور خودکار، اهداف بلندپروازانه اعلامشده توسط دولتها را در بر نمیگیرد. در عوض، احتمال دستیابی به این اهداف را بر اساس شرایط حاکم در هر کشور ارزیابی میکند. علاوه بر این، STEPS اقدامات صنعتی، مانند ظرفیت تولید برای فناوریهای انرژی پاک و تاثیر بالقوه آنها بر جذب بازار را در نظر میگیرد [4].
شکل زیر تقاضای مواد معدنی از سال 2010 تا پیشبینی سالهای 2030 و 2040 را تحت سناریوهای مختلف نشان میدهد.
افزایش تقاضای مواد معدنی بر نقش محوری مواد معدنی در پیشبرد رشد اقتصادی جهانی و نوآوریهای تکنولوژیکی، به ویژه در زمینه انتقال انرژی پاک و طرحهای توسعه پایدار تاکید میکند. از آنجایی که تقاضا برای مواد معدنی با پیشرفت در وسایل نقلیه الکتریکی، فناوریهای انرژیهای تجدیدپذیر و سایر صنایع نوظهور افزایش مییابد، برای سیاستگذاران، سهامداران صنعت و سازمانهای بینالمللی ضروری است که در تضمین زنجیره تامین مواد معدنی متنوع و پایدار همکاری کنند. پرداختن به چالشهای ناشی از افزایش تقاضای مواد معدنی نیازمند همکاری بین رشتههاست. شرکتهای معدنی باید تلاش کنند تا با اتخاذ فناوریهای پاکتر و کاهش مصرف انرژی، ردپای کربن را به حداقل برسانند. با این وجود، با تلاش برای افزایش بازیافت و کاهش مصرف انرژی، میتوان اثرات زیستمحیطی و اجتماعی را کاهش داد و در عین حال به تقاضای رو به رشد برای مواد معدنی و رسیدن به آیندهی بهتر پاسخ داد.
منابع: